ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ
Είναι δύσκολο να μιλήσει κάποιος για τους Τρεις Ιεράρχες,
όχι για το τι πρέπει να πει, μα για το τι πρέπει να παραλείψει από την
πολύπλευρη ζωή και δράση τους.
Ο Βασίλειος, ασκεί το ιερατικό του λειτούργημα στην
Καισάρεια.
Ο Γρηγόριος, στη Ναζιανζό και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος στην
Αντιόχεια.
Σπούδασαν στην Αθήνα φιλοσοφία αλλά και γεωμετρία,
αστρονομία, ιατρική.
Είχαν την ευτυχία να ζήσουν στον 4ο αιώνα μ.Χ, που
χαρακτηρίζεται από γεγονότα κοσμοϊστορικά, για την πολιτική και
πνευματική εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας.
Είναι η εποχή, που ουσιαστικά διαλύεται το δυτικό Ρωμαϊκό
κράτος, ενώ αντίθετα, το Βυζάντιο, παρά την πίεση των ασιατικών φύλων σώζεται,
για να συνεχίσει την πολιτιστική του αποστολή και απαγκιστρώνεται από το
Ρωμαϊκό παρελθόν.
Η Ελληνική παιδεία αρχίζει να επιβάλλεται.
Οι Τρείς Ιεράρχες, έταξαν σαν στόχο: την
προσέγγιση του υπερβατού της Χριστιανικής πίστης, με τη λογική σκέψη της
Ελληνικής κληρονομιάς.
Πάμπολλα είναι τα χωρία, από τα κείμενα των Τριών Ιεραρχών,
που μας δείχνουν τον θαυμαστό τρόπο σύνθεσης της αρχαίας σκέψης με τη
Χριστιανική διδασκαλία.
Σε αυτά τα κείμενα, εύκολα ο αναγνώστης, ανακαλύπτει την
Αριστοτελική ,
Σωκρατική και Πλατωνική επίδραση.
Τονίζουν και οι Τρείς, ότι, μαζί με τη Χριστιανική βαδίζει
και η εθνική σκέψη, αν και πολλοί από τους Χριστιανούς, κακώς την απορρίπτουν
γιατί δήθεν είναι επικίνδυνη.
Αρνούνται την επικρατούσα απλοϊκή αντίληψη, ότι, κάθε τι
προχριστιανικό είναι έργο του πονηρού, καθώς και το ότι, χάσμα αγεφύρωτο
χωρίζει την Ελληνική σοφία από το Χριστιανισμό.
Αφού διακήρυξαν τη σημασία της νέας πίστης, εργάστηκαν να
συζεύξουν τη νέα ομολογία, με την Ελληνική παιδεία και την κλασσική σκέψη και
έτσι ξεπήδησε ένα νέο ιδανικό, το Ελληνοχριστιανικό.
Έτσι, σφυρηλάτησαν, ένα νέο πνευματικό άξονα, γύρω από τον
οποίο στρέφεται η ανθρώπινη σκέψη ως τώρα.
Αλλά, και για την υπεράσπιση της καθαρής πίστης, έχουν να
επιδείξουν πλήθος αγώνων, κατά των αιρέσεων, στρεφόμενοι πολλές φορές, εναντίον
διεφθαρμένων αυτοκρατόρων και αυλικών.
Ιδρύουν νοσοκομεία και πτωχοκομεία, όπου οι αδύνατοι,
βρίσκουν στέγη, τροφή, περίθαλψη.
Ο θεσμός της κοινωνικής πρόνοιας, για τον οποίο σήμερα
υπερηφανεύονται οι προηγμένοι λαοί ,στη δράση των Τριών Ιεραρχών έχει το
πρώτο φανέρωμα.
Αλλά, και στην παιδαγωγική επιστήμη, το έργο των Τριών
Ιεραρχών είναι πρωτοποριακό.
Διακήρυξαν ότι, δεν πρέπει να προσφέρεται στο παιδί,
πνευματική τροφή δυσανάλογη με την αντιληπτική του ικανότητα.
Η διδασκαλία να γίνεται προς τον διδασκόμενο με αγάπη.
Από τους Τρείς Ιεράρχες, γίνεται λόγος, για τον εποπτικό και
όχι θεωρητικό και αφηρημένο τρόπο διδασκαλίας, για την αμοιβή και έπαινο προς
τους μαθητές και όχι μόνο επίπληξη ή τιμωρία.
Ο μαθητής, να μην δέχεται παθητικά την προσφερόμενη γνώση,
αλλά να συμμετέχει ενεργά με απορίες και γνώμες.
Διαπιστώνουν, ότι η αγωγή στη νηπιακή ηλικία είναι
απαραίτητη, για να σημαδέψει την ψυχή με αγαθούς τρόπους. Ο δάσκαλος,
κατά τους Τρείς Ιεράρχες, πρέπει να έχει επιστημονικό οπλισμό και το
σπουδαιότερο, να είναι ηθικά ακέραιος.
Μιλούν τέλος, για την υγιεινή δίαιτα, καθώς και την ανάγκη
της γυμναστικής και μουσικής.
Στις ημέρες μας, που το οικοδόμημα του ανθρώπινου πολιτισμού
συγκλονίζεται και οι ισχυροί της γης διασταυρώνουν λόγια φιλοφροσύνης, με
απειλές αφανισμού, σήμερα, που τα μέσα καταστροφής ισχυροποιούνται και η ζωή
μας παρουσιάζεται παραδομένη στην ύλη, η Τριάδα των Πατέρων που τιμούμαι,
μπορεί, αν θέλουμε, να μας δείξει το δρόμο της σεμνότητας και μετριοπάθειας, το
δρόμο της έμπρακτης αγάπης για τους συνανθρώπους.
Η σοφία τους, ας ταράξει την αγκυλωμένη μας σκέψη και την
απάθεια για όσα συμβαίνουν γύρω μας.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ
